Dzika róża w kosmetyce

Dzika róża świetnie sprawdza się jako komponent kosmetyków oraz licznych preparatów leczniczych. Substancje czynne zawarte w niej wygładzają skórę, usuwają zmęczenie, wspomagają układ trawienny i łagodzą dolegliwości stawów.

W Polsce rośnie około 20 gatunków dzikiej róży. Różnią się głównie barwą kwiatów i owoców, ale wszystkie są równie pożądanym surowcem dla przemysłu zarówno kosmetycznego, jak i farmaceutycznego. Naukowcy wyszczególnili ponad 130 związków zawartych w tej roślinie dobroczynnie działających na organizm. W kwiatach kryją się wyjątkowo cenne olejki eteryczne, flawonoidy, antocyjany. Owoce zaś to bogactwo witamin – przede wszystkim C, ale także A, B1 i B2, E, K – flawonoidów, garbników, steroli, kwasów organicznych, kwasu foliowego, pektyn, karotenoidów. W fitoterapii wykorzystywane są też liście róży, bo zawarta w nich naturalna witamina C jest prawie pięciokrotnie bardziej aktywna niż witamina syntetyczna. Wysokie stężenie tak wielu substancji aktywnych sprawia, że róża ma wielorakie zastosowanie. Przy okazji omawiania jej działania ściśle kosmetycznego nie sposób pominąć jej właściwości wpływających na zdrowie także innych układów w organizmie ludzkim.

Rozjaśnia cerę i zmniejsza przebarwienia

Witamina C, której stężenie w owocach dzikiej róży jest wręcz rekordowe, w połączeniu z karotenem – z którego powstaje witamina A – tworzą duet o wyjątkowo silnym działaniu rozjaśniającym skórę. Dlatego kosmetyki zawierające ekstrakt z tej rośliny sprzyjają rozjaśnieniu plam pigmentacyjnych (także piegów), wyrównują i ożywiają koloryt skóry.

Pomaga pokonać przeziębienie

Witamina C jest niezbędna do prawidłowego przebiegu fagocytozy (pochłaniania drobnoustrojów chorobotwórczych przez białe krwinki). Duże dawki tej witaminy „ożywiają” białe krwinki, które dzięki temu szybciej zwalczają przyczynę infekcji. Ponadto dzika róża dostarcza też wielu innych substancji aktywnych działających wzmacniająco na organizm.

Chroni układ krwionośny

O dobroczynnym wpływie na układ krążenia decyduje przede wszystkim bogactwo flawonoidów zawartych w owocach róży – działają przeciwzapalnie, rozszerzają naczynia krwionośne i obniżają poziom cholesterolu. A dodatkowo witamina C, która wpływa na produkcję kolagenu, zwiększa elastyczność i mechaniczną odporność ścianek naczyń krwionośnych. W kosmetyce wyciąg z dzikiej róży zapobiega powstawaniu tzw. pajączków.

Nawilża, zmiękcza i wygładza skórę

Bogactwo witamin, pektyn, aminokwasów, a zwłaszcza organicznych
kwasów owocowych, sprawia, że kosmetyki oparte na ekstraktach z dzikiej róży działają na skórę jak odmładzający eliksir. Stymulując biosyntezę ceramidów, zwiększają ich poziom w naskórku i poprawiają nawilżenie skóry. Witaminy i kwasy organiczne przeciwdziałają zaś pogrubianiu się warstwy rogowej naskórka – dzięki temu skóra jest elastyczna i gładka.

Poprawia nastrój i usuwa zmęczenie

Olejek różany jest jednym z podstawowych składników używanych w przemyśle perfumeryjnym – jego ciepły, słodki aromat działa antydepresyjnie i uspokajająco. Natomiast zastosowany bezpośrednio na skórę – jako składnik kosmetyków do cery wrażliwej, suchej i zmęczonej – działa antyseptycznie i łagodzi różnego rodzaju podrażnienia.

Zmniejsza zmiany trądzikowe

Hydroksykwasy, które tak obficie występują głównie w owocach dzikiej róży, mają właściwości złuszczające. Dlatego są one w składzie wielu kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej – poprawiają jej stan, zapobiegając drastycznemu pogrubieniu warstwy rogowej naskórka i tworzeniu się zaskórników.

Łagodzi dolegliwości stawów

Owoce dzikiej róży zawierają galaktolipid – hamuje on napływ do stawów białych krwinek wydzielających związki, które nasilają stany zapalne. Przyczynia się też do poprawy ukrwienia chrząstki i przedłużenia życia czerwonych krwinek. W rezultacie zmniejsza ból, obrzęk i sztywność stawów. Jest to szczególnie istotne przy zwalczaniu objawów choroby zwyrodnieniowej stawów. Proszek z dzikiej róży działa ochronnie na błonę komórkową, co pomaga w budowaniu chrząstki i zapobiega jej degeneracji. Zaletą środków zawierających wyciąg z dzikiej róży jest to, że nawet w przypadku długotrwałego stosowania nie niosą za sobą negatywnych skutków, w odróżnieniu od niesterydowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.

Wspomaga układ trawienny

Napary z dzikiej róży mogą być bardzo pomocne przy nieżytach przewodu pokarmowego, biegunkach, kamicy żółciowej. To zasługa zarówno dużej ilości witaminy C, jak i garbników, pektyn, kwasów organicznych.

Działanie nawilżające, zmiękczające i wygładzające skórę jest efektem obecności związków witaminowych, pektyn, aminokwasów, a w szczególności organicznych kwasów owocowych. Kwasy owocowe przyczyniają się do rozluźnienia komórek naskórka, głównie w niższych rzędach warstwy rogowej, połączonych z warstwą ziarnistą, natomiast nie wywołują wpływu na komórki leżące zewnętrznie. W wyniku tego procesu zapobiegają pogrubieniu warstwy rogowej naskórka. Dzięki właściwościom złuszczającym hydroksykwasy zmniejszają również zmiany trądzikowe i potrądzikowe poprawiając stan i wygląd skóry tłustej. Ponadto kwasy owocowe zmniejszają suchość skóry wskutek stymulacji biosyntezy ceramidów i wzrostu ich poziomu w naskórku.

Jarosław Węgorzewski