Jeżyna- działanie i zastosowanie

Polska to jeden z krajów, gdzie jeżyny jest najwięcej. Zwane również ostrężynami owoce królują na naszych stołach od dawien dawna, w postaci świeżych owoców, soków, konfitur i marmolad, dostarczając nam wielu cennych składników odżywczych.

Jeżyna

Jeżyna (Rubus L.) jest rozłożystym, kolczastym krzewem, sięgającym nawet kilku metrów wysokości. Znajdziemy ją w lasach, zagajnikach, przy drogach i w zaroślach w Europie, Ameryce Północnej oraz w Azji. W Polsce znanych jest kilkadziesiąt odmian jeżyny, do których należy zaliczyć również jeżynę bez kolcową, nadającą się do uprawiania na działce i we własnym ogrodzie. Jeżyny kwitną w czerwcu i lipcu, wypuszczają białe lub jasnoróżowe kwiaty, owocują zaś latem. Ich jagody mają ciemny kolor, od fioletowego po czarny. Popularnie nazywane są też ostrężynami, ostrężnicami lub ożynami. Mają przyjemny słodko-kwaśny smak, którym w kuchni wzbogacamy ciasta, tarty oraz przetwory. Ale jeżyny świetnie smakują surowe, z dodatkiem cukru i śmietany lub jogurtu. Warto je jeść ze względu na liczne właściwości lecznicze. W medycynie ludowej wykorzystuje się oprócz owoców także liście i korzeń tej rośliny.

Bogactwo witamin i minerałów

Poza smakiem i aromatem jeżyny mają także wiele cennych dla zdrowia właściwości. Zawartość kompleksu witamin z grupy B oraz prowitaminy A czynią z nich istną owocową bombę witaminową. Dzięki nim oraz bogactwu kwasów owocowych i soli mineralnych sok z jeżyn może stać się naturalnym wsparciem dla osób chorujących i rekonwalescentów. Ciemnogranatowy, niemal czarny kolor jeżyny zawdzięczają antocyjaninie- naturalnemu owocowemu pigmentowi- posiadającej silne właściwości przeciwutleniające, neutralizujące proces starzenia się organizmu oraz przeciwdziałające powstawaniu chorób nowotworowych. Poza antocyjanami, jeżyny zawierają też sporą ilość witaminy C, jednego z czołowych antyoksydantów, który dodatkowo usprawnia pracę układu krwionośnego – uszczelnia naczynia krwionośne, reguluje ciśnienie krwi, a także zapobiega miażdżycy, szkorbutowi i żylakom. Współwystępowanie witaminy C i antocyjanów w jednym owocu to bardzo sprzyjające połączenie, ponieważ antocyjany zwiększają wchłanianie kwasu askorbinowego.

Antocyjany – niezbędne w diecie antynowotworowej i nie tylko

Jeżyny mają szerokie zastosowanie w medycynie ludowej przede wszystkim ze względu na dużą zawartość antocyjanów. To właśnie te pigmenty nadają jeżynom bogatą, ciemną barwę. Antocyjany to związki antyoksydacyjne, które wspomagają pracę serca, zapobiegają zmianom nowotworowym w obrębie całego organizmu, obniżają poziom cholesterolu oraz cukru we krwi, wspomagają odchudzanie, ograniczają stany zapalne, poprawiają ostrość widzenia oraz działają ochronnie na skórę. Ta ostatnia właściwość jest, w przypadku jeżyn, tym silniejsza, że bogate są one także witaminę E, czyli witaminę młodości. Poza tym zawiera się w nich witamina K, witaminy z grupy B oraz sole mineralne, na przykład potas, wapń, magnez czy fosfor. Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów jeżyny zostały umieszczone na liście ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), czyli liście produktów, które w wysokim stopniu chronią organizm przed niszczącym wpływem reaktywnych form tlenu.

Jeżyna - supelment diety w płynie

odporność
trawienie
menopauza
wzrok

Sprawdź

Produkt dostępny w sklepie internetowym

Jeżyny w profilaktyce chorób nowotworowych

W profilaktyce antynowotworowej dieta jest jednym z najważniejszych czynników, a jeżyny są bogate w kilka silnych przeciwutleniaczy, które niszczą wolne rodniki przyczyniające się do powstawania komórek rakowych:
– antocyjany (według badaczy na szczególną uwagę zasługuje jeden związek z antocyjanidynów: cyanidin-3-glukozyd, ponieważ przypuszcza się, że w znacznym stopniu zapobiega on rakowi skóry)
– kwas elagowy
– kwasy fenolowe

Jeżyny, a układ krążenia

Jeżyny wspomagają pracę układu krążenia dzięki zawartości 3 substancji:
– antocyjanów – zwiększają elastyczność naczyń włosowatych oraz wzmacniają i odtruwają serce
– witaminy C – zwiększa odporność komórek. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C wynosi 70 mg. Ostrężyny w 100 g zawierają 21 mg tej cennej witaminy, w związku z tym szklanka jeżyn pokrywa 60 proc. dziennego zapotrzebowania na kwas askorbinowy
– błonnika – jedna szklanka jeżyn pokrywa 30 proc. dziennego zapotrzebowania na błonnik, który ogranicza wchłanianie niezdrowych tłuszczów, a tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca

Jeżyny, a choroby oczu

Dzięki dużej zawartości witaminy C i E jeżyny mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju groźnego zwyrodnienia plamki żółtej. Ryzyko wystąpienia tej przewlekłej, postępującej choroby oczu zmniejszają także wspomniane antocyjany, które zwalczają wszelkie stany zapalne siatkówki oka oraz obniżają wysokie ciśnienie krwi, które jest czynnikiem ryzyka rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej.

Smaczna pomoc w odchudzaniu

Jeżyny posiadają w dużo wody i właśnie dlatego zaliczają się do owoców niskokalorycznych. Ze spokojem mogą one być zatem smakowitym dodatkiem w różnych dietach. Garść jeżyn dostarcza minimalną ilość kalorii, przy sporej zawartości błonnika co daje w sumie bardzo korzystny skład. Za słodki smak jeżyn odpowiada niskokaloryczny ksylitol, który jest ponadto bezpieczny dla diabetyków. Po spożyciu owoców poziom cukru we krwi jest bardzo stabilny. Co więcej zawartość drobniutkich pestek tych owoców, wiąże się z wysoką zawartością substancji balastowych, które wpływając pobudzająco na trawienie. Dzięki temu zapobiegają uciążliwym i nieprzyjemnym zaparciom.

Łagodzenie objawów PMS i menopauzy

W składzie jeżyn znajdziemy również fitoestrogeny, czyli naturalnie występujące estrogeny roślinne, które w organizmie mają podobne działanie do żeńskich hormonów. Właśnie z tego powodu są w stanie złagodzić typowe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a nawet objawy samej menopauzy. W tym szczególnie dokuczliwe dla tego okresu uderzenia gorąca. Poprzez działanie normalizujące pracę układu hormonalnego pomagają również w walce z silnym bólem menstruacyjnym podczas miesiączki.