Jeżyny- wakacyjne skarby z lasu

Jeżyna (Rubus L.) jest rozłożystym, kolczastym krzewem, sięgającym nawet kilku metrów wysokości. Znajdziemy ją w lasach, zagajnikach, przy drogach i w zaroślach w Europie, Ameryce Północnej oraz w Azji. Owoce jeżyny wyglądem przypominają maliny, jednak są ciemnofioletowe, granatowe lub czarne. Od dawna znajdują one zastosowanie w medycynie naturalnej, podobnie jak liście. Mają przyjemny słodko-kwaśny smak, którym w kuchni wzbogacamy ciasta, tarty oraz przetwory. Ale jeżyny świetnie smakują surowe, z dodatkiem cukru i śmietany lub jogurtu. Warto je jeść ze względu na liczne właściwości lecznicze. W medycynie ludowej wykorzystuje się oprócz owoców także liście i korzeń tej rośliny.

Skład

Poza smakiem i aromatem jeżyny mają także wiele cennych dla zdrowia właściwości. Zawierają duże ilości witamin, wśród których znajdują się: Witamina C- 21 mg, Tiamina- 0.020 mg, Ryboflawina- 0.026 mg, Niacyna – 0.646 mg, Witamina B6- 0.030 mg, Kwas foliowy – 25 ug, Witamina A- 11 ug, Witamina E- 1.17 ug, Witamina K- 19.8 ug. Zawartość kompleksu witamin z grupy B oraz prowitaminy A czynią z nich istną owocową bombę witaminową. Dzięki nim oraz bogactwu kwasów owocowych i soli mineralnych sok z jeżyn może stać się naturalnym wsparciem dla osób chorujących i rekonwalescentów. Ciemnogranatowy, niemal czarny kolor jeżyny zawdzięczają antocyjaninie- naturalnemu owocowemu pigmentowi- posiadającej silne właściwości przeciwutleniające, neutralizujące proces starzenia się organizmu oraz przeciwdziałające powstawaniu chorób nowotworowych. Poza antocyjanami, jeżyny zawierają też sporą ilość witaminy C, jednego z czołowych antyoksydantów, który dodatkowo usprawnia pracę układu krwionośnego – uszczelnia naczynia krwionośne, reguluje ciśnienie krwi, a także zapobiega miażdżycy, szkorbutowi i żylakom.

Zastosowanie

Jeżyny mają szerokie zastosowanie w medycynie ludowej przede wszystkim ze względu na dużą zawartość antocyjanów. To właśnie te pigmenty nadają jeżynom bogatą, ciemną barwę. Antocyjany to związki antyoksydacyjne, które wspomagają pracę serca, zapobiegają zmianom nowotworowym w obrębie całego organizmu, obniżają poziom cholesterolu oraz cukru we krwi, wspomagają odchudzanie, ograniczają stany zapalne, poprawiają ostrość widzenia oraz działają ochronnie na skórę. Ta ostatnia właściwość jest, w przypadku jeżyn, tym silniejsza, że bogate są one także witaminę E, czyli witaminę młodości. Poza tym zawiera się w nich witamina K, witaminy z grupy B oraz sole mineralne, na przykład potas, wapń, magnez czy fosfor. Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów jeżyny zostały umieszczone na liście ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), czyli liście produktów, które w wysokim stopniu chronią organizm przed niszczącym wpływem reaktywnych form tlenu.

Wsparcie narządu wzroku

Dzięki dużej zawartości witaminy C i E jeżyny mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju groźnego zwyrodnienia plamki żółtej. Ryzyko wystąpienia tej przewlekłej, postępującej choroby oczu zmniejszają także wspomniane antocyjany, które zwalczają wszelkie stany zapalne siatkówki oka oraz obniżają wysokie ciśnienie krwi, które jest czynnikiem ryzyka rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej.
Działanie dietetyczne
Jeżyny posiadają w dużo wody i właśnie dlatego zaliczają się do owoców niskokalorycznych. Ze spokojem mogą one być zatem smakowitym dodatkiem w różnych dietach. Garść jeżyn dostarcza minimalną ilość kalorii, przy sporej zawartości błonnika co daje w sumie bardzo korzystny skład.

Jeżyna

ma działanie ściągające
działa przeciwbiegunkowo
chroni przed wolnymi rodnikami
naturalne źródło witaminy C

Sprawdź

Produkt dostępny w sklepie internetowym

Wykorzystanie w kuchni

Jeżyny znajdują zastosowanie, jako składniki ciast, kremów, lodów, dżemów, kompotów, kisieli, czy galaretek. Szczególnie lubiane są nalewki, wina oraz soki, syropy i herbaty jeżynowe, które ze względu na dużą zawartość witamin często stosowane są w przeziębieniu i grypie. Kupując jeżyny musimy zwrócić uwagę na ich kolor – powinny być ciemnopurpurowe, czarne – należy unikać niedojrzałych ciemnoczerwonych. Świeże owoce są suche i błyszczące, najlepiej przechowywać je w lodówce i spożyć najpóźniej 2-3 dni od daty zakupu. Ze względu na delikatny miąższ powinny być myte krótko pod bieżącą wodą, następnie przełożone na papierowy ręcznik, który wchłonie nadmiar wody. Koktajl, kisiel, czy herbatę jeżynową możemy potraktować jako inwestycję w siebie, swoje zdrowie i urodę. Mocne kości, piękna skóra, prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego i odpornościowego, również ochrona przed wolnymi rodnikami są w zasięgu ręki – wystarczy wykorzystać cenny dar natury, jakim są jeżyny.

Liście jeżyny

Zastosowanie w codziennym życiu znajdują także liście jeżyny – Folium Rubi fructosi. Zawierają one głównie garbniki, wykazujące silne działanie przeciwbakteryjne, kwasy organiczne, stymulujące wydzielanie soków trawiennych oraz barwniki i pektyny. Napary z nich sporządzane działają ściągająco, dezynfekująco, moczopędnie i przeciwbiegunkowo. W ziołolecznictwie bywają polecane, jako środki łagodzące przy zgadze, wzdęciach oraz zmianach skórnych. Liście krzewu znalazły również zastosowanie w pielęgnacji skóry, włosów i paznokci. Wystarczy przygotować napar i dodać go do kąpieli zamiast chemicznych środków pielęgnacyjnych.