Mijamy go w parkach, lasach, na skraju łąki. Cudownie pachnące kwiatostany osiągają wielkość dużego talerza. Kwiaty czarnego bzu to rarytas kulinarny, naturalne wzmocnienie i lek przeciwwirusowy. Czarny bez określano w Europie jako „chłopska apteczka”. Napar z kwiatów czarnego bzu był traktowany jako cudowny lek na wiele chorób. Używano go jako środka napotnego, oczyszczającego krew, przeciwskurczowego i przeciwwzdęciowego. Do dzisiejszych czasów zachowało się wiele przepisów na kompot, sok, lemoniadę.
Na świecie występuje ponad 20 gatunków bzu, a w naszym kraju 3 gatunki. Najbardziej powszechny jest dziki bez czarny, zwany również lekarskim lub aptecznym. Który jest rośliną bezpieczną. Warto jednak pamiętać, że ani kwiatów, ani owoców czarnego bzu nie można spożywać w stanie surowym – zawierają bowiem toksyczną substancję, której jednak bardzo łatwo pozbyć się podczas obróbki termicznej.
– liście
– kwiaty
– owoce
– korę
Kwiaty czarnego bzu obfitują w witaminy: A, C, B1, B2, B3, B6, betakaroten, potas, wapń, sód, magnez, cynk, fosfor i inne, a także mnóstwo substancji aktywnych: flawonoidy, olejki eteryczne, flawonole, garbniki, sambunigryny. Poza tym czarny bez zawiera pierwiastki śladowe: żelazo, miedź, mangan i cynk, flawonoidy i kwasy fenylowe, garbniki oraz pektyny.
Te niepozorne kwiatki mają potężną moc. Leczą choroby górnych dróg oddechowych – katar, kaszel, zapalenie oskrzeli, przeziębienie, wzmacniają system immunologiczny, zwiększają siły obronne organizmu, pomagają w walce z chorobą. Ułatwiają odkrztuszanie, oczyszczają organizm (kiedyś często stosowane przy zatruciach). Poza walką z chorobą wewnątrz organizmu, ma również zastosowanie zewnętrzne – np. jako środek do płukania w stanach zapalnych gardła i jamy ustnej.
Kwiaty czarnego bzu mają skuteczne działanie kojące, przyspieszające gojenie się ran i regenerację skóry. Łagodzą podrażnienia i stany zapalne, oczyszczają a przy tym wspomagają ukrwienie skóry. Szczycą się także właściwościami przeciwutleniającymi czyli opóźniającymi starzenie. Domowe kosmetyki na bazie kwiatów będą odpowiednie dla każdej cery: tłustej, trądzikowej (także z trądzikiem różowatym), mieszanej, dojrzałej, suchej, ziemistej, zniszczonej, z dermatozami. Poza tym kwiaty te są idealnym dodatkiem do kąpieli. Skorzystać będzie mogło również nasze ciało i włosy. Czarny bez wspomaga ukrwienie skóry, co korzystnie wpływa na kondycję cery dojrzałej. Bez, jako kosmetyk, nadaje się do codziennej pielęgnacji, a uzyskane z jego kwiatów preparaty są świeże i organiczne – całkowicie w zgodzie z naturą. Substancje zawarte w czarnym bzie – witaminy i substancje mineralne – przyspieszają gojenie się ran, działają przeciwutleniająco i regenerująco. Czarny bez zawiera również substancję zwaną cholina, która obniża ciśnienie krwi i zapobiega nadmiernemu odkładaniu się tłuszczu w organizmie.
Źródłem związków fenolowych są produkty pochodzące z natury i do tego grona należy również bez. Polifenole posiadają szereg właściwości zdrowotnych, co czyni kwiat bzu pomocnym w wielu schorzeniach. Bez zawiera m.in. kwercetynę obniżającą poziom glukozy we krwi, co świetnie się sprawdzi w profilaktyce cukrzycy, rutynę wspomagająca wchłanianie witaminy C, a także wiele innych wpływających na poprawę profilu lipidowego, rozszerzenie naczyń krwionośnych, przeciwdziałają powstawaniu osteoporozy i chorób neurodegeneracyjnych. Bez dzięki dużej zawartości flawonoidów ma silne działanie antyoksydacyjne, hamując dzięki temu rozwój nowotworów, niszczenie zdrowych komórek oraz starzenie się naszego organizmu. Kwiaty bzu posiadają liczne olejki eteryczne, a w tym terpenoidy, działające napotnie, przeciwgorączkowo oraz moczopędnie. Wszystkie te właściwości zdrowotne można uzyskać np. pijąc przepyszny napar z kwiatów czarnego bzu
orzeźwiający napój
naturalny smak
z prawdziwymi kwiatami bzu
– działają wykrztuśnie i rozrzedzają katar,
– działają napotnie i antywirusowo,
– chronią i wzmacniają błony śluzowe dróg oddechowych,
– wzmacniają odporność organizmu,
– stabilizują krwiobieg i wzmacniają naczynia włosowate,
– uśmierzają bóle (w tym ból głowy, np. podczas przeziębienia),
– działają oczyszczająco i usuwają wolne rodniki,
– przyspieszają przemianę materii,
– łagodzą stany zapalne skóry.
Dziki bez czarny jest rośliną lekko toksyczną, dlatego kobiety w ciąży i karmiące piersią, dzieci do lat 12 powinny spożywać preparaty z bzu tylko po konsultacji z lekarzem i ściśle z jego zaleceniami. Preparaty z dzikiego bzu są przeciwwskazane w cukrzycy, chronicznych chorobach żołądka i jelit. Dziki bez czarny jest czasem mylony z rosnącym na południu Polski bzem koralowym.