Witamina D – molekuła o szerokim spektrum działania – K. Paradowska

Witamina D dobra dla seniorów

W badaniach związanych z osteoporozą i złamaniami kości biodrowej z udziałem ponad 5 tysięcy kobiet w wieku średnio około 80 lat dodatkowo zebrano dane dotyczące upośledzenia zdolności umysłowej. Na podstawie wyżej wspomnianych badań jednoznacznie stwierdzono, że stopień upośledzenia jest związany z niską zawartością witaminy D w diecie (<1400 IU/tydzień). Jednak systematyczny przegląd publikacji związanych z chorobą Alzheimera (AD) i ilościowa synteza wyników w nich przedstawionych pochodzących z niezależnych badań (tzw. metaanaliza) nie dały jednoznacznych dowodów na związek pomiędzy statusem witaminy D a występowaniem AD. W celu ustalenia związku między zaopatrzeniem w witaminę D a formą funkcji umysłowych potrzeba dalszych badań. Wydaje się jednak, że powszechne niedobory witaminy D u seniorów nie powinny zostać zlekceważone.

Witamina D a choroby układu krążenia

Niedostatek witaminy D (tj. poziom 25(OH)D >20 ng/mL), w sposób znaczący zwiększa śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Statystycznie o 53% – 80% zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru niedokrwiennego. Naukowcy odkryli obecność receptora witaminy D w śródbłonku naczyń, mięśniach gładkich naczyń krwionośnych i kardiomiocytach. Jest ona niezbędna dla utrzymania prawidłowego stanu naczyń krwionośnych oraz mięśnia sercowego i dlatego może spełniać funkcję ochronną przed miażdżycą. Meta-analiza dotycząca statusu witaminy D i ryzyka chorób układu krążenia (w tym ponad 1200 przypadków udaru) pokazała, że w grupie osób, u których oznaczony poziom 25(OH)D był poniżej ≤12,4 ng/mL, 53% wzrosło ryzyko udarów, w porównaniu do grupy osób o wyższej zawartości witaminy D w surowicy (<18,8 ng/mL).

Witamina D3

-pomaga w prawidłowym wchłanianiu/wykorzystaniu wapnia i fosforu
- pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu wapnia we krwi
- pomaga w utrzymaniu zdrowych kości i zębów
- pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni
- pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego
- bierze udział w procesie podziału komórek

Sprawdź

Produkt dostępny w sklepie internetowym

Niedobory witaminy D a odporność

Dostępnych jest wiele badań wskazujących, że populacje, które z różnych powodów, mają niski poziom witaminy D, są bardziej narażone na infekcje. Analiza danych zebranych z 6 lat (1988 – 1994), w której wzięto pod uwagę takie czynniki jak pora roku, płeć czy masa ciała, jednoznacznie wykazała, iż osoby mające niski poziom witaminy D (> 30 ng/mL) znacznie częściej zgłaszały przebytą infekcję górnych dróg oddechowych. Wspomnieć należy iż witaminę D stosowano w leczeniu chorób zakaźnych, takich jak gruźlica. Było to w czasach, gdy nie znano antybiotyków i nie znano też mechanizmu jej działania. Chorych na gruźlicę lokowano w sanatoriach górskich, gdzie obowiązkowym elementem terapii było leżakowanie na słonecznym tarasie i podawanie chorym tranu.
Choroby układu oddechowego występują bardzo często, dlatego łatwo o dane obserwacyjne, jak i epidemiologiczne. Wykazano istnienie związku pomiędzy zachorowalnością a zaopatrzeniem w witaminę D. Dodatkowo wykazano obecność receptorów witaminy D we wszystkich częściach układu oddechowego.
Często na choroby górnych dróg oddechowych zapadają dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Infekcjom tym można przeciwdziałać dbając na przykład o właściwy poziom witaminy D w organizmie dziecka. Pokazano to w badaniach randominizowanych (podwójnie zaślepionych) z udziałem 334 japońskich maluchów. Dzieci dostawały 1200 IU witaminy D3 dziennie lub placebo w okresie od grudnia do marca. Okazało się, że ryzyko zachorowania na grypę typu A zmalało o 42% w grupie suplementowanej witaminą Zmniejszenie ryzyka sezonowych infekcji grypowych obserwowano też u osób dorosłych, które otrzymywały suplement z witaminą D.
Choć trudno udokumentować bezpośredni wpływ witaminy D na poprawę odporności, jednak zapewnienie jej odpowiedniego poziomu w organizmie działa korzystnie na jego funkcjonowanie.
Deficyt witaminy D jest powszechny w populacji Europy Środkowej Dodatkowo ten problem pogłębia zmiana stylu życia, unikanie słońca oraz niska zawartość witaminy w diecie. Coraz częściej lekarze w Polsce zlecają pacjentom badanie stężenia 25(OH)D we krwi i na jego podstawie podjęcie stosownej suplementacji. O znaczeniu witaminy D na organizmu człowieka świadczą wyniki badań przeprowadzonych wśród populacji holenderskiej. Rysunek nr 2 przestawia wyrażone w procentach korzyści, jakie płyną z suplementacji witaminą D. Liczby te potwierdzają pozytywny wpływ podawania witaminy D3 w przypadkach chorób przewlekłych. W przypadku pięciu schorzeń odnotowano znaczące zmniejszenie umieralności leczonych osób dodatkowo suplementowanych „słoneczną” witaminą.
Wyniki prawidłowo przeprowadzonych badań klinicznych (z grupą eksperymentalną i kontrolną), a także meta-analizy takich badań, dostarczają jednoznacznych faktów korzystnego działania witaminy D, kiedy jej stężenie w surowicy utrzymuje się w zakresie 30 – 50mg/mL.

Katarzyna Paradowska, Joanna J. Sajkowska-Kozielewicz
Zakład Chemii Fizycznej, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, WUM