Kudzu (Pueraria lobata Wild) określane jest również jako opornik łatkowaty lub ołownik zwyczajny i jest rośliną, której najbardziej wartościowy pod względem leczniczym jest korzeń i liście. Już od wielu wieków strąki i korzenie kudzu były stosowane w chińskim lecznictwie pod nazwą ge-gen. Stosowano je w terapii migreny, niewydolności naczyń wieńcowych, nadciśnieniu tętniczym, alergii, biegunkach i w leczeniu choroby alkoholowej.
To roślina należąca do rzędu strąkowców rosnąca w Azji, głównie Chinach, a także w podzwrotnikowych i zwrotnikowych regionach Ameryki. Jej rozprzestrzenienie na niektórych terenach jest znaczne, np. w Georgii roślina tworzy “zielone dywany”, pokrywające drzewa i krzewy. Jako roślina pnąca osiąga nawet 12 metrową wysokość. W dobrych warunkach klimatycznych i glebowych szybkość dziennego przyrostu tej rośliny jest znaczny i może sięgać nawet 30 cm. Wielkość liści i wydzielany przez kwiaty przyjemny zapach uczyniły ją bardzo atrakcyjną. Podobnie jak inne rośliny motylkowate, również ona gromadzi azot z powietrza i dzięki swoim korzeniom może nawozić ziemię. Ponadto może służyć jako wydajna roślina pastewna, ze względu na szybki wzrost, ale przede wszystkim dzięki znacznej zawartości skrobi.
Na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia poddano wyciągi z owoców i korzenia
kudzu dokładnym badaniom w wielu ośrodkach badawczych, przy czym w korzeniu
stwierdzono obecność znacznych ilości izoflawonów, tj. średnio od 1,77 do 12%
suchej masy, w tym daidziny, daidzeiny, daidzeino-4,7 diglikozydy, puerarino-7-
ksylosydy i 4,6-0-diacytylopueraryny i inne związki.
Od wieków zwracano także uwagę na działanie antabusopodobne korzenia a szczególnie jego wyciągu. Składniki bowiem wyciągu korzenia kudzu hamują i modyfikują działanie dehydrogenazy alkoholowej, hamując rozkład alkoholu do aldehydu octowego i powstania kwasu octowego. Jednocześnie stwierdzono, że izoflawony korzenia kudzu podnoszą stężenie serotoniny i dopaminy w centralnym układzie nerwowym, co ma skutkować stopniowym zmniejszaniem “konieczności” spożywania alkoholu pod każdą postacią. Prawdopodobnie proces zmniejszania potrzeb spożywania pewnej ilości alkoholu codziennie, zależny jest od ciężkości uzależnienia. Mechanizm tego procesu jest bardzo złożony i być może polega nie tylko na hamowaniu powstania aldehydu octowego i z tego powodu zmniejszonego tworzenia się z aminami biogennymi kompleksowego związku – salsolinolu, (związku z grupy z grupy tetrahydrochinolinowej), pobudzającego receptory opioidowe. Pobudzenie to leży być może u podstaw każdego uzależnienia, co tworzy ogniwo łączące mechanizmy działania opiatów i alkoholu etylowego w procesie uzależnienia. Korzystne działanie suchego wyciągu etanolowego z korzenia kudzu, polega być może nie tylko na łagodnym zmniejszaniu powstawania aldehydu octowego, ale także uciążliwych objawów antabusopodobnych, jak zaczerwienienie twarzy, nudności, wymiotów, bólów głowy, jak i na zmniejszeniu lęku, objawów abstynencyjnych jak zwiększona potliwość, lęk, drżenie mięśni, wymioty, silne poty, częstoskurcz itp. Obecnie doniesienia prasowe oraz badania naukowe w wielu ośrodkach akademickich udowadniają korzystne działania substancji zawartych w wyciągach z kłącza kudzu w chorobie alkoholowej i w innych uzależnieniach co może stanowić nadzieję dla ludzi uzależnionych nie tylko od alkoholu.
Genisteina zawarta w kudzu wykazuje działanie hamujące angiogenezę nowotworową, czyli proces rozwoju naczyń krwionośnych, które są niezbędne dla wzrostu i rozwoju komórek nowotworowych. Niektóre z izoflawonów zawartych w korzeniu kudzu mają wywierać działanie cytotoksyczne i indukować procesy apoptozy w niektórych nieprawidłowych komórkach. Stwierdzono także działanie anty mutagenne suchego etanolowego wyciągu korzenia kudzu przy użyciu testu Amesa. Korzeń kudzu może zapobiec rozwojowi raka prostaty. Zawarta w nim genisteina, wiążąc się z receptorami androgenów, hamuje aktywność hormonów męskich – testosteronu, dihydrotestosteronu, co znacznie obniża stymulujący wpływ androgenów na rozwój raka prostaty. W obecności genisteiny obserwuje się spadek poziomu PSA (Prostate-specific antigen- obecnego we krwi pacjentów jako marker nowotworowy), aż do 50-80%.
pomocny w terapii uzależnień
zmniejsza spożycie alkoholu i nikotyny
wykazuje właściwości odtruwające
reguluje trawienie i pracę wątroby
wspomagający system nerwowy
uzupełnia dietę w izoflawony roślinne
Izoflawonoidy zawarte w korzeniu kudzu neutralizują wolne rodniki, chroniąc tym samym komórki organizmu przed przedwczesnym starzeniem oraz przed stresem oksydacyjnym, który może stanowić przyczynę wielu poważnych chorób, między innymi miażdżycy, choroby Parkinsona czy choroby Alzheimera.
Genisteina zawarta w korzeniu kudzu oddziałuje na organizm kobiety w sposób zbliżony do estrogenu, czyli hormonu, którego ilość obniża się w okresie pokwitania. Dzięki temu kudzu pozwala ograniczyć nieprzyjemne objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca czy zawroty głowy. Zalecano także stosowanie wyciągu z korzenia kudzu do łagodzenia dokuczliwych objawów menopauzalnych, postmenopauzalnych i andropauzalnych, w tym poprawę samopoczucia, nastroju, hamowania szybkiego rozwoju osteoporozy, także posterydowej.
Korzeń kudzu wykazuje działanie ograniczające agregację płytek krwi. Dzięki temu pozwala ograniczyć ryzyko choroby wieńcowej, regulować ciśnienie krwi, a także niwelować migreny i ból głowy. W badaniach doświadczalnych stwierdzono istotne działanie na układ sercowo naczyniowy, wyrażający się między innymi: rozszerzeniem naczyń wieńcowych, zmniejszeniem zapotrzebowania na tlen przez mięsień sercowy (poprzez ekonomizację pracy serca), zmniejszenie rozległości obszaru martwicy serca w doświadczalnie wywołanym zawale serca, poprzez poprawienie metabolizmu w obszarze dotkniętym zawałem. Ponadto stwierdzono obniżenie ciśnienia krwi tętniczej, obniżenie stężenia katecholamin w krwi krążącej oraz zmniejszenie reaktywności naczyń krwionośnych. Zaobserwowano także silnie hamujący wpływ na agregację płytek krwi szczurzych wywołanych ADP oraz kolagenem, co może potęgować korzystny wpływ wyciągu z korzenia na przebieg niewydolności naczyń wieńcowych i zawału serca. W obserwacjach klinicznych wyciąg z korzenia kudzu znosi lub zmniejsza intensywność bólów głowy, w tym również bólów migrenowych, co ma być uwarunkowane ułatwieniem przepływu krwi związku ze zmniejszeniem oporów naczyniowych. Na stosunkowo dużej grupie osób obserwowano istotne wyrównanie do normy ciśnienia tętniczego krwi po kilkutygodniowym zażywaniu suchego etanolowego wyciągu z korzenia kudzu. Stwierdzono także istotne zmniejszenie się częstości i intensywności napadów bólowych w przebiegu choroby wieńcowej.
Po korzeń kudzu nie powinny sięgać:
– kobiety w ciąży oraz karmiące (brak danych dotyczących bezpieczeństwa)
– osoby biorące leki przeciwzakrzepowe (kuzu nasila ich działanie)
– osoby zmagające się z chorobami hormonozależnymi (ze względu na działanie estrogenopodobne), np. endometriozą, rakiem piersi, jajnika