Oregano i olejek z oregano – właściwości lecznicze i zastosowanie

Oregano powszechnie znane jest jako przyprawa. Używane jest najczęściej w kuchni włoskiej – do spaghetti czy pizzy, ale także do różnego rodzaju dań mięsnych czy warzywnych. Mało osób jednak zdaje sobie sprawę, że roślina ta wykorzystywana jest również w medycynie naturalnej. Przypisuje się jej m. in. właściwości przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Jak działa oregano na nasz organizm?

Oregano – pochodzenie

Oregano zwane jest inaczej lebiodką pospolitą lub dzikim majerankiem. Roślina ta rośnie w Afryce Północnej, Europie i Azji. W Polsce występuje niemal na całym terytorium. Co ciekawe, znana była już w starożytności. Jej właściwości lecznicze prawdopodobnie zostały docenione przez Hipokratesa i Arystotelesa. Grecy używali oregano na bóle mięśniowe, z kolei Rzymianie stosowali je na ukąszenia pająków oraz skorpionów. Obecnie jednak mało kto pamięta, że dawniej roślina ta miała szerokie zastosowanie w lecznictwie. Dziś częściej możemy spotkać ją w kuchni.

Oregano – uprawa

Jeśli cenimy sobie świeże zioła, oregano możemy spokojnie uprawiać w doniczce. Dla tej rośliny idealna będzie przepuszczalna, uboga i sucha gleba. Lebiodka lubi miejsca nasłonecznione. Jeśli chcemy uprawiać ją z nasion, wysiewamy ją do doniczek lub skrzynek późną wiosną lub nawet latem. Jeśli uprawiamy tę roślinę w gruncie, powinniśmy przyciąć jej część naziemną.

Oregano z racji swojego upodobania do suchej i kamienistej gleby jest naprawdę łatwe w uprawie. Nie musimy go tak często podlewać, więc jeśli zdarzy nam się o tym zapomnieć, nic się nie stanie. Pamiętajmy jednak, by zapewnić naszej roślince dostateczną ilość słońca.

Oregano – właściwości

To, że oregano ma zastosowanie w kuchni każdy wie. Ale zapewne mało osób orientuje się, że jest to środek o cennych właściwościach leczniczych. A warto się z nimi zapoznać, ponieważ roślina ta może być używana w walce z chorobami cywilizacyjnymi – cukrzycą, nowotworami czy chorobami serca.

Wstępne badania naukowców nad właściwościami oregano wykazały, że ze względu na zawartość składników fenolowych, zwalcza ono wolne rodniki. Dlatego też istnieje możliwość wykorzystywania tej rośliny w leczeniu chorób nowotworowych. Również badania na uniwersytecie w Arizonie potwierdzają tę hipotezę. W tym przypadku doświadczenie przeprowadzone było z wykorzystaniem mięsa. Oregano przyczyniło się wówczas do zatrzymania procesu powstawania rakotwórczych substancji w czasie grillowania, opiekania bądź smażenia. Na jego właściwości wpływa m. in. przeciwutleniacz – karwakrol. Blokuje on tworzenie się amin heterocyklicznych (które są początkiem procesu tworzenia się nowotworów) w czasie przetwarzania mięsa w wysokich temperaturach.

Dzięki obecności przeciwutleniaczy lebiodka może być też wykorzystywana w walce ze starzeniem się organizmu. Pozwala ona spowolnić proces degradacji komórek. Oczywiście jest to skutek zwalczania wolnych rodników, które mogą przyspieszać starzenie się skóry i całego organizmu. Dlatego też olejek z oregano stosowany jest także przy zapobieganiu innym schorzeniom związanym z zaawansowanym wiekiem – zaburzeniom pracy układu nerwowego czy chorobom oczu.

Wspomniany już karwakrol, ale także inna substancja – tymol, działają bakterio- oraz grzybobójczo. Badania zostały przeprowadzone z użyciem wodnych i alkoholowych wyciągów z oregano oraz olejku z tej rośliny. Co ciekawe, pod względem właściwości bakterio- i grzybobójczych oregano plasuje się tuż po olejku z chrzanu i czosnku. Jest więc to bardzo aktywny składnik, jeśli chodzi o walkę z drobnoustrojami, takimi jak E.coli, gronkowiec złocisty czy chociażby kropidlak.

Oregano polecane jest także osobom borykającym się z problemami trawienia. Zwiększa ono wydzielanie śliny, soku żołądkowego oraz żółci, tym samym wpływając na przyspieszenie procesów trawienia oraz wchłaniania pokarmów. Roślina ta może być także wykorzystywana przy wielu dolegliwościach związanych z chorobami układu pokarmowego. Pomaga zwalczać wzdęcia i biegunkę oraz usuwa nadmiar gazów w jelitach. Może być także stosowana przy zapaleniach żołądka, wrzodach, niestrawności i nadmiernej fermentacji jelitowej. Jeśli z kolei ktokolwiek ma jelitową infekcję pasożytniczą, powinien sięgnąć po olejek z lebiodki.

Jak już wspomnieliśmy, oregano wzmaga wydzielanie śliny. Co ciekawe, podobnie działa ono w przypadku produkcji śluzu przez błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Ma również działanie rozkurczowe na mięśniach gładkich oskrzeli. Co to dla nas oznacza? Lebiodka może być spokojnie stosowana w przypadku nieżytu górnych dróg oddechowych, kaszlu oraz trudności z odkrztuszaniem.

Czy oregano może działać również przeciwbólowo? Okazuje się, że tak. W Rosji i Ukrainie olejek z lebiodki jest składnikiem maści przeciwbólowych i popularny jest w leczeniu bólu zębów.

Zapewne spotkaliście się nieraz z zaburzeniem, zwanym histerią. I tu również oregano może nam przyjść na ratunek. A przynajmniej tak twierdzi medycyna ludowa, która wykorzystuje ziele lebiodki jako środek uspokajający. Co ważne, olejek z oregano może być także stosowany jako naturalne wsparcie dla organizmu, a także ochrona przed szkodliwym działaniem zmian hormonalnych. Jeśli więc borykamy się z nieregularnymi lub bolesnymi miesiączkami albo negatywnymi skutkami menopauzy, lebiodka nam pomoże.

Świąd skóry? Trudno gojące się rany? Tutaj również polecamy oregano. Jest one także często stosowane przy przemywaniu ciała chorych, aby zapobiec odleżynom.

Mamy także dobrą wiadomość dla odchudzających – lebiodka wspomaga utratę tkanki tłuszczowej oraz odchudzanie. Wszystko dzięki składnikowi, zwanemu carvacolem. Pomaga on ograniczyć aktywność gromadzenia podskórnej tkanki tłuszczowej i pomaga utrzymać prawidłową wagę ciała.

Olejek z oregano

Dawniej olejek ten stosowany był na łuszczycę, katar czy biegunkę. Jak już wspomnieliśmy, dzisiaj odkryto wiele innych jego właściwości. Szukając olejku w sklepie powinniśmy wybierać ten, który oczywiście ma 100-procentową zawartość oregano. Niestety często możemy spotkać produkty, w których oregano to zaledwie 20% całości. Reszta to oliwa z oliwek. Prawdziwy olejek wysokiej jakości powinien posiadać certyfikat. Nie możemy jednak stosować go bezpośrednio, ponieważ jest bardzo ostry i może powodować podrażnienia. Przed użyciem olejku, 2 jego krople rozpuszczamy w szklance wody. Prócz tymolu i karwakrolu olejek z lebiodki zawiera witaminy z grupy B, witaminę C i K, a także flawonoidy, które wpływają na zwiększenie przyswajalności witamin. Ponadto znajdziemy tu cynk, potas, magnez, wapń oraz żelazo.